8 Kasım 2021 Pazartesi

Hububat ihracatı Turquality iş modeli ile nasıl artırılır?

 

HABER-ARTİN ŞİRİNPINAR



Türkiye yüzölçümünün %29,5’i, diğer ifadeyle 23,14 milyon hektar tarım yapılabilir durumdadır. Tarım alanlarımızın nadas alanları hariç %67,5’i, yaklaşık 15,6 milyon hektar tarla ziraatına ayrılmıştır. Bu alanın da yaklaşık %71’inde yani 11,13 milyon hektar hububat ekilmektedir. Hububat ürünlerinin tanımı Armonize sisteme göre, 1001 Buğday, 1002 Çavdar,  1003 Arpa, 1004 Yulaf, 1005 Mısır, 1006 Pirinç, 1007 Tane Darı, 1008 Karabuğday, cin darı ve diğer hububatlar olarak ayrılmaktadır. Bu hububatlar işlenerek, işlenmiş tarım olarak da karşımıza çıkmaktadır. 

Dünya hububat üretimi, 2011 yılında 1,8 milyar ton iken 2021 yılı sonu itibariyle, 2,2 milyar ton üzerinde tahmin edilmektedir. Dünya sıralamasında da, ülkemizde de ilk üç sıranın birincisi mısır, ikincisi buğday, üçüncüsü arpa görülmektedir. Türkiye’de Hububat ekim alanı içerisinde %62’lik payla ilk sırada buğday, %28’lik payla ikinci sırada arpa ve %6,2’lik payla üçüncü sırada mısır yer almaktadır. Bu ürünleri sırasıyla, çeltik, çavdar, yulaf ve tritikale izlemektedir.

Turquality, kg bazında ihracat fiyatlarını artırıyor 

Turquality iş modeli ve teşviklerinin, kilogram (kg) bazında ihracat fiyatlarını artırdığını kaydeden Progroup Uluslararası Danışmanlık Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Salim Çam, şunları söyledi: 

“Türkiye’nin devlet destekli ilk marka programı olan Turquality, hem teşvik hem değer oluşturan bir iş modeli olduğu için, her sektör tarafından yoğun ilgi görmeye başladı. Turquality firmalarda, markalaşma bilinci, işletmedeki iş süreçlerinin sistematikleştirilmesi, kilogram başına ihracatın artması, insan kaynaklarının etkin yönetilmesi, dijitalleşme gibi uçtan uca tüm iş sürecinde değer katan bir iş modelidir. 2020 kg. Bazında ihracat rakamlarına bakıldığında, yaklaşık buğdayda 0.39 dolar, unda 0.32 dolar, makarnada 0.52 dolar, bulgurda 0.40 dolardır ve kilogram başına ihracat henüz 1 dolar seviyesine çıkmamıştır. Hububat sektörü ile ilgili Turquality’ye baktığımızda sektörden kimseyi görmüyoruz. Hububat ve hububatlardan işlenmiş tarım ürünleri üreten ve ihracat yapan firmalar, Turquality İş Modeline geçerek, işlerini daha da sistematikleştirerek, kg. bazında ihracat fiyatlarını daha da artırabilirler.” dedi.


**MISIR İHRACATIMIZ KG. BAŞINA 0,56 DOLAR

Mısırı 2020/21 döneminde üretici ülkelere sıralamasına baktığımızda Türkiye 12. Ülke olarak karşımıza çıkmaktadır.  Mısır üretiminde ABD %35 ile ilk sırada yer almaktadır.


Dünya Mısır Üretimi Önemli Üretici Ülkeler


Sıra Ülkeler 2020/2021 M i l y o n   t o n

1 ABD 360,3

2 Çin 260,7

3 Brezilya 104,8

4 AB 64,9

5 Arjantin 55,0

6 Hindistan 30,2

7 Ukrayna 30,0

8 Meksika 27,7

9 G. Afrika 17,0

10 Rusya 13,9

11 Kanada 13,6

12 Türkiye 6,5

13 Diğer 154,6

Dünya 1.140,3

Kaynak: IGC Nisan 2021, ** Tahmin TUİK


Türkiye’nin mısır ihracat ve ithalatına baktığımızda aşağıdaki tablo karşımıza çıkmaktadır. 


2019/2020

M i l y o n   t o n 2020/2021

M i l y o n   t o n

İhracat 2,2 2,4

İthalat 3,9 2,4

Fark -1,7 0

Mısır 2011 yılında ihracatı kg. bazında fiyatını 1 Dolarken 2020 yılında 0,56 Dolara düşmüştür. Mısır ihracatımızı kg. bazında 1 Doların üstüne çıkarma gücünü tekrar nasıl elde edebiliriz?

Türkiye’nin Mısır İthalat ve İhracat Miktarları

Yıllar İthalat İhracat

Miktar (Ton) Değer (Bin $) Ort. Fiyat ($/Ton) Ort. Fiyat ($/kg) Miktar (Ton) Değer (Bin $) Ort. Fiyat ($/Ton) Ort. Fiyat ($/kg)

2011 620.176 393.698 635 $0,64 821.017 854.251 1040 $1,04

2012 1.055.433 517.158 490 $0,49 1.064.277 1.145.996 1077 $1,08

2013 1.795.717 760.893 424 $0,42 1671252 1493927 894 $0,89

2014 1.688.309 656.750 389 $0,39 1.802.735 1.502.903 834 $0,83

2015 1.775.164 625.408 352 $0,35 1662002 1102823 664 $0,66

2016 843.661 403.153 478 $0,48 1.832.505 1.051.512 574 $0,57

2017 2.331.918 710.234 305 $0,31 2.349.166 1.404.960 598 $0,60

2018 2.386.835 740.468 310 $0,31 2.445.577 1.532.932 627 $0,63

2019 3.854.282 1.007.045 261 $0,26 2.245.270 1.389.144 619 $0,62

2020 2.354.629 773.896 329 $0,33 2.406.927 1343061 558 $0,56

Kaynak: TÜİK, İthalat ve ihracat verilerine mamul madde dahildir.


**BUĞDAY İHRACATIMIZ KG. BAŞINA 0,39 DOLAR

Buğdayı 2020/21 döneminde üretici ülkelere sıralamasına baktığımızda Türkiye 10. Ülke olarak karşımıza çıkmaktadır.  Bu da dünya buğday üretiminin %3’üne tekabül etmektedir. Çin ise toplam buğday üretiminden %17 pay almaktadır.


Dünya Buğday Üretimi Önemli Üretici Ülkeler


Sıra Ülkeler 2020/2021 M i l y o n   t o n

1 Çin 134,3

2 AB 124,5

3 Hindistan 107,9

4 Rusya 85,4

5 ABD 49,7

6 Kanada 35,2

7 Avustralya 33,2

8 Ukrayna 25,5

9 Pakistan 25,2

10 Türkiye** 20,5

11 Arjantin 17,6

12 Kazakistan 14,3

13 Diğer 103,9

Dünya 774,3

Kaynak: IGC Nisan 2021, ** Tahmin TUİK

Türkiye’nin 2019/2020 ve 2020/2021 Buğday ihracat ve ithalatımıza ton olarak baktığımızda aşağıdaki tablo karşımıza çakmaktadır.


2019/2020

M i l y o n   t o n 2020/2021

M i l y o n   t o n

İhracat 7,6 7,5

İthalat 9,8 9,8

Fark -2,2 -2,3


Dünyada 5. Sıradaki üreticiyiz, En çok ekim alanına hala buğday sahipken neden bu alanda  dış ticaret açığı veriyoruz? diye kendimize sormamız lazım. 

Durum buğdayınan ithalat ve ihracatına baktığımızda kg. bazında ithalat ve ihracat fiyatlarımızı görmekteyiz. 

Türkiye’nin Durum Buğdayı İthalat ve İhracat Miktarları

Yıllar İthalat İhracat

Miktar (Ton) Değer (Bin $) Ort. Fiyat ($/Ton) Ort. Fiyat ($/kg) Miktar (Ton) Değer (Bin $) Ort. Fiyat ($/Ton) Ort. Fiyat ($/Kg)

2011 4.770.836 1.685.391 353 0,35 3.877.699 1.897.485 489 0,49

2012 3.737.494 1.195.121 320 0,32 4.160.707 2.055.941 494 0,49

2013 4.074.862 1.371.838 337 0,34 4.935.452 2.507.376 508 0,51

2014 5.312.480 1.622.041 305 0,31 4.995.231 2.552.513 511 0,51

2015 4.380.795 1.175.849 268 0,27 5.685.425 2.468.153 434 0,43

2016 4.341.241 984.338 227 0,23 7.025.117 2.526.235 360 0,36

2017 5.159.613 1.149.518 223 0,22 7.389.854 2.626.173 355 0,36

2018 5.821.561 1.360.506 234 0,23 7.485.819 2.715.860 363 0,36

2019 9.841.621 2.330.944 237 0,24 7.578.535 2.905.105 383 0,38

2020 9.791.057 2.444.384 250 0,25 7.560.885 2.983.472 395 0,39

Kaynak: TÜiK 2021 (Mamul maddenin buğday karşılığı dahildir)

Tabolada görüldüğü gibi, Durum Buğdayı kg. ihracat fiyatımız 1 Doların altında seyretmektedir. Durum Buğdayını 1 Doların üzerine çıkarabilmek için neler yapılmalıdır? Sorusunun cevabını aramak gerekmektedir.

**ARPA İHRACATIMIZ KG. BAŞINA 0,24 DOLAR

Arpayı 2020/21 döneminde üretici ülkelere sıralamasına baktığımızda Türkiye 5. Ülke olarak karşımıza çıkmaktadır.  Dünya arpa üretiminin %5’ini Türkiye yaparken, AB toplam buğday üretiminin %35 yapmaktadır.



Sıra Ülkeler 2020/2021 M i l y o n   t o n

1 AB 54,7

2 Rusya 20,5

3 Avustralya 13,1

4 Kanada 10,7

5 Türkiye** 8,3

6 Ukrayna 8,0

7 Arjantin 4,5

8 Kazakistan 3,8

9 ABD 3,6

10 Diğer 31,3

Dünya 158,5

Dünya Buğday Üretimi Önemli Üretici Ülkeler

Kaynak: IGC Nisan 2021, ** Tahmin TUİK

Türkiye’nin 2019/2020 ve 2020/2021 Arpa ihracat ve ithalatımıza baktığımızda yok denecek kadar azdır.


2019/2020

M i l y o n   t o n 2020/2021

M i l y o n   t o n

İhracat 0 0

İthalat 0,9 0,7

Fark -0,9 -0,7


Yıllara göre Arpa ithalat ve ihracatımız Durum Buğdayın kg. bazında ihracat fiyatının çok altındadır. Yıllar itibariyle kg. bazında ihracat fiyatımız 0,49 Doları ile 0,19 Dolar arasında seyretmiştir. Özellikle 2011 yılında kg bazında ithalat fiyatımız ihracat fiyatımızdan daha yüksek gözükmektedir. 


Türkiye’nin Arpa İthalat ve İhracat Miktarları

Yıllar İthalat İhracat

Miktar (Ton) Değer (Bin $) Ort. Fiyat ($/Ton) Ort. Fiyat ($/kg) Miktar (Ton) Değer (Bin $) Ort. Fiyat ($/Ton) Ort. Fiyat ($/kg)

2011 36.132 13.693 379 0,38 3.221 1.047 325 0,33

2012 76.319 26.706 350 0,35 100.771 26.415 262 0,26

2013 256.812 85.782 334 0,33 110 54 491 0,49

2014 675.994 164.189 243 0,24 13.998 6.412 458 0,46

2015 199.597 48.081 241 0,24 134 55 411 0,41

2016 39.994 9.807 245 0,25 5.573 1.399 251 0,25

2017 384.109 72.391 188 0,19 8.646 1.596 185 0,19

2018 655.988 150.782 230 0,23 15.610 3.006 193 0,19

2019 510.033 109.296 214 0,21 8.015 1.972 237 0,24

2020 890.063 163.917 184 0,18 4.019 947 236 0,24

Kaynak: TÜİK 2020


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder